Instytut Historii Sztuki Instytut Struktura Zakład Historii Sztuki Średniowiecznej

dr hab. Mirosław Piotr Kruk - publikacje

Publikacje (wybór)

 

Książki:

Ikony-obrazy w świątyniach rzymsko-katolickich dawnej Rzeczypospolitej, Kraków 2011

Zachodnioruskie ikony Matki Boskiej z Dzieciątkiem wieku XV–XVI, Kraków 2000.

 

Katalogi wystaw:

Czerwień – gród miedzy Wschodem a Zachodem. Czerwień  – the Stronghold between the East and the West, [Wystawa w Pałacu Biskupa Erazma Ciołka – Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie / Exhibition in the Bishop Erazm Ciołek Palace – Branch of the National Museum in Krakow, 5 kwietnia / April – 1 września / September 2013], (publikacja dwujęzyczna), Kraków 2013.

Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe. Archaeological and Historical Evidence, red. M. Hardt, M. P. Kruk, M. Salamon, P. Špehar, A. Sulikowska-Gąska, M. Wołoszyn, I - II, (= U źródeł Europy Środkowo-Wschodniej / Frühzeit Ostmitteleuropas), Kraków-Leipzig-Rzeszów-Warszawa 2012.

Na wysokiej połoninie. Sztuka Huculszczyzny – Huculszczyzna w sztuce. W 40. rocznicę śmierci Stanisława Vincenza. On the High Uplands. Art of the Hutsul Region – Hutsulshchyna in Art. On the 40th Anniversary of the Death of Stanislaw Vincenz [katalog wystawy w Muzeum Narodowym w Krakowie, marzec- maj 2011], publ. pol.-ang.: Wprowadzenie, s. 12-17; Stanisław Vincenz – „Homer” i „lirnik” Huculszczyzny, s. 18-23; „Prawda starowieku” – archetypiczność sztuki Pokucia, s. 24-31; Sztuka Huculszczyzny „ludowa” – Huculszczyzna w sztuce „akademickiej”, s. 32-49 + opr. Stanisław Vincenz – skrócona bibliografia, s. 50-53 i redakcja spisu obiektów eksponowanych na wystawie, s. 179-201.

Niebiański splendor. Ikony greckie z kolekcji Emiliosa Velimezisa [przewodnik po wystawie w Arsenale Muzeum Książąt Czartoryskich Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie; 12. 10. 2007 – 13. 01. 2008], wstęp L. Kaczyński, K. Papoulias, Z. Gołubiew, Kraków 2007, s. 1-36.

współ. z A. Sulikowska-Gąska i M. Wołoszyn, Sacralia Ruthenica. Early Ruthenian and Related Metal and Stone Items in the National Museum in Cracow and National Museum in Warsaw. Dzieła staroruskie bądź z Rusią związane z metalu i kamienia w Muzeum Narodowym w Krakowie i w Muzeum Narodowym w Warszawie (publikacja dwujęzyczna), Warszawa 2006, s 1 – 284.

 

Artykuły:

  1. Pierwsze kolekcje i wystawy zabytków Sztuki Kościoła Wschodniego na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej – do 1914 roku, [w:] Czerwień – gród między Wschodem a Zachodem [Katalog wystawy: tekst w czterech wersjach językowych], red. J. Bagińska, M. Piotrowski, M. Wołoszyn, Tomaszów Lubelski-Leipzig-Lublin-Rzeszów 2012, s. 281-287 (pol); 288-295 (niem); 296-302 (wł); 303-309 (ukr) + fig. 1-10 na s. 310-327

  2. Three Categories of the Reception of the Classical Antiquity in the Old Rus Art, [w:] Bizancjum a Renesansy. Dialog kultur, dziedzictwo antyku. Tradycja i współczesność. Byzantium and Renaissances. Dialogue of Cultures, Heritage of Antiquity. Tradition and Modernity, red. M. Janocha, A. Sulikowska, I. Tatarova, Z. Flisowska, K. Mroziewicz, N i K. Smólscy, Warszawa 2012, s. 341-358, fig. 136-152

  3. Krótka historia gromadzenia i opracowywania dzieł sztuki cerkiewnej w Muzeum Narodowym w Krakowie, „Ikonosfera. Muzeum Ikon w Supraślu, Zeszyty Muzealne” 1 (2012), s. 13-19, w tym 2 il.

  4. Dwie nieznane ikony w Muzeum Miejskim w Suchej Beskidzkiej, „Krakowsko-wileńskie studia slawistyczne” 6 (2011), s. 243-254, w tym 8 il.

  5. Древнерусские кресты-реликвары и металлические иконы в собрании Oтдела церковного искусства Национального музея города Кракова, [w:] Славяно-русское ювилерное дело и его истоки. Материалы Международнoй научнoй конференции, посвященнoй 100-летию со дня рождения Гали Федоровны Корзухиной, Санкт-Петербург, 10-16 апреля 2006 г., red. A. A. Пескова, О. А. Щеглова, А. Мусин, Санкт-Петербург 2010, s. 375-380, w tym 8 il.

  6. Refleksy pamięci o Bizancjum w homiletyce Fabiana Birkowskiego i Adama Makowskiego, [w:] Amicissima. Studia Magdalanae Piwocka oblata, I, kom. red.: G. Korpal i in., Cracoviae MMX, s. 269-276.

  7. On some objects in the National Museum in Krakow and Question of their Origin: Athos or Other Monasteries?, [w:] „Series Byzantina” VIII (= Studies on Byzantine and Post-Byzantine Art), red. W. Deluga, M. Janocha, red. tomu: P. Ł. Grotowski, S. Skrzyniarz, Warszawa 2010, s. 231-249.

  8. Niech nigdy ręka niewiernych nie dotknie świętości miejsc świętych. O motywach antycznych w średniowiecznej sztuce rosyjskiej, [w:] Chrześcijańskie dziedzictwo duchowe Narodów Słowiańskich [seria II: Wokół kultur śródziemnomorskich II, Historia, język, kultura – materiały z międzynarodowej konferencji zorg. przez Uniwersytet w Białymstoku: Białowieża, 17-19 maja 2007], red. Z. Abramowicz, J. Ławski, Białystok 2010, s. 411-442.

  9. Sztuka własna i obca. Na marginesie badań nad zachodnioruskim malarstwem ikonowym, [w:] Byzantina Europaea. Księga Jubileuszowa ofiarowana Profesorowi Waldemarowi Ceranowi, red. M. Kokoszko, M. J. Leszka, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2007, s. 327-343.

  10. Medalion i krzyże z Góry Athos (?) w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, [w:] Święta Góra Athos w kulturze Europy. Europa w kulturze Athosu [materiały z międzynarodowej konferencji zorg. przez Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu: Gniezno, 12-14 marca 2008], red. M. Kuczyńska, Gniezno 2009, s. 304-318.

  11. Concordia Veteris et Novi Testamenti w ikonie Hodegetrii w otoczeniu proroków w Czarnej k. Uscia Gorlickiego, [w:] Szczelina światła. Ruskie malarstwo ikonowe, red. Agnieszka Gronek, Kraków 2009 (= Biblioteka Tradycji nr LXXXVI), s. 215-248.

  12. Oktoich lwowski z 1630 r. Historyczne i kulturowe związki między Rzecząpospolitą, Mołdawią i Księstwem Moskiewskim, „Porta Aurea. Rocznik Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Gdańskiego” 7/8 (2009), s. 45-108.

  13. Antyczne gesty w sztuce ortodoksyjnej. Kilka uwag o źródłach inspiracji pobizantyńskiego malarstwa cerkiewnego, [w:] Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne (= Seria poświęcona starożytnościom słowiańskim) 4 (2009), red. M. Kuczyńska, W. Stępniak-Minczewa, J. Stradomski, s. 139-148.

  14. Motywy graficzne na tkaninach w ikonach późno- i postbizantyńskich - znak, symbol, dekoracja?, [w:] Ikonotheka 21 (2008), red. G. Jurkowlaniec (Tom dedykowany Profesor Barbarze Dąb-Kalinowskiej), Warszawa 2009, s. 135-152.

  15. Gregory Tsamblak and the Cult of Saint Parasceva, [w:] Byzantium, New Peoples, New Powers: The Byzantino-Slav Contact Zone, from the Ninth to the Fifteenth Century (=Byzantina et Slavica Cracoviensia, V), red. M. Kaimakamova, M. Salamon, M. Smorąg Różycka, Dedicated to the Memory of Anna Różycka Bryzek, Cracow 2007, s. 331-348. Materiały z sesji międzynarodowej zorg. przez Wydział Historyczny Uniwersytetu Św. Klimenta Ochrydzkiego w Sofii i Instytut Historii UJ w Krakowie, 6-8 kwietnia 2006: Byzantium and New countries – New Peoples on the Frontier of Byzantino-Slavonic Area (IX-XV Centuries)

  16. Ikony w świątyniach rzymsko-katolickich dawnej Rzeczpospolitej, [w:] Filhellenizm w Polsce. Rekonesans, red. M. Borowska, M. Kalinowska, J. Ławski, K. Tomaszuk, Warszawa, 2007, s. 117-131.

  17. Cerkiew w Łużanach, [w:] Artifex Doctus. Studia ofiarowane profesorowi Jerzemu Gadomskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, I, red. W. Bałus, W. Walanus, M. Walczak, Kraków 2007, s. 189-208.

  18. Balkan Connections of Ruthenian Icons of the Former Republic of Poland Exemplified by Iconography and Inscriptions, [w:] The Orthodox Church in the Balkans and Poland. Connections and Common Tradition, red. A. Mironowicz, U. Pawluczuk, W. Walczak, Białystok 2007, s. 287 – 298. Materiały z sesji międzynarodowej, zorg. przez Uniwersytet w Białymstoku, Białystok, 28-29 września 2006.

  19. Sztuka Jerzego Nowosielskiego i tradycja malarstwa prawosławnego w dawnej Rzeczpospolitej. Искусство Георгия Новосельского и традиция православной живописи в древней Речи Посполитой (publikacja dwujęzyczna), [w:] Apokalipsa. Symbolika – Tradycja – Egzegeza, 1, red. K. Korotkich, J. Ławski, Białystok 2006, s. 467-477.

  20. Motifs of the Rotunda in Scenes of the Deposition of Saints into the Tomb on Ruthenian icons, [w:] „Series Byzantina” III (=Studies on Byzantine and Post-Byzantine Art), red. W. Deluga, M. Janocha, Warszawa 2005, s. 63-87. Materiały z konferencji międzynarodowej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Muzeum Narodowego w Warszawie i Uniwersytetu w Leiden, Warszawa, 9-10 października 2003: Proskynetaria from Jerusalem. Souvenirs of Pilgrimage to the Holy Land.

  21. Hymnograf Stefan czy hymnograf Teofan. Problem identyfikacji pieśniopiewcy w ikonach zachodnioruskich, [w:] „Series Byzantina” II (=Studies on Byzantine and Post-Byzantine Art), red. W. Deluga, M. Janocha, Warszawa 2004, s. 129–154. Materiały z konferencji ogólnokrajowej Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Warszawa, 10-11 czerwca 2003: Słowo i ikona. Źródła literackie w badaniach sztuki bizantyńskiej i postbizantyńskiej

  22. Ikony Matki Boskiej Opieki (Pokrow) w zbiorach krakowskich a problem aktualizacji historycznej, [w:] Zachodnioukraińska sztuka cerkiewna, cz. II, red. J. Giemza, Łańcut 2004, s. 343–362. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej 17-18 kwietnia 2004 roku, zorg. przez Muzeum – Zamek w Łańcucie i Narodowy Naukowo-Badawczy Ośrodek Konserwatorski Ukrainy Oddział we Lwowie, Łańcut-Kotań 2004.

  23. The Lvov „Oktoich” of 1630 in the collection of the Jagellonian Library in Cracow, [w:] „Series Byzantina” I (=Studies on Byzantine and Post-Byzantine Art), red. W. Deluga, M. Janocha, s. 127-147.

  24. Ikona Matki Boskiej Hodegetrii w otoczeniu proroków, Joachima i Anny w cerkwi monasteru Św. Onufrego w Jabłecznej, [w:] Piękno nadprzyrodzone, t. 1, red. K. Mart, Chełm 2003, s. 226-237. Materiały z sesji międzynarodowej „Do Piękna Nadprzyrodzonego” na temat rozwoju sztuki sakralnej od X do XX wieku na terenie dawnych diecezji chełmskich Kościoła rzymskokatolickiego, prawosławnego, greckokatolickiego, zorg. przez Muzeum Chełmskie w Chełmie i Wołyńskie Muzeum Krajoznawcze w Łucku, Chełm 2002.

  25. Ikona Zaśnięcia Bogurodzicy z Żukotyna, [w:] Zachodnioukraińska sztuka cerkiewna. Dzieła-Twórcy-Ośrodki-Techniki, red. J. Giemza, Łańcut 2003, s. 156-171. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej 10-11 maja 2003 roku, zorg. przez Muzeum – Zamek w Łańcucie i Narodowy Naukowo-Badawczy Ośrodek Konserwatorski Ukrainy Oddział we Lwowie, Łańcut 2003.

  26. Balkan features in Ruthenian icon painting in historical Poland, [w:] Byzantium and the East Central Europe, red. G. Prinzig, M. Salamon, Cracow 2001, s. 237-246. Materiały międzynarodowej konferencji naukowej zorg. przez Instytut Historii oraz Historii Sztuki UJ w Krakowie, 24-26 września 2000.

  27. „Deisus dawną zwyczajną robotą y malowaniem” – kilka uwag na marginesie inwentarzy cerkiewnych, [w:] Ars Graeca. Ars Latina. Studia dedykowane Profesor Annie Różyckiej Bryzek, red. W. Bałus i in., Kraków 2001, s. 207-230.

  28. Stan badań nad zachodnioruskim malarstwem ikonowym XV–XVI wieku, [w:] Sztuka Kresów Wschodnich, red. J. K. Ostrowski, Kraków 1996, s. 29-55. Materiały sesji zorg. przez Instytut Historii Sztuki UJ, 18-20 maja 1995.

  29. Ikona Matki Boskiej Rudeckiej, [w:] Wizerunki maryjne, archidiecezje krakowska i przemyska, diecezje łódzka, opolska, rzeszowska, 2. Materiały z VII Seminarium Oddziału Rzeszowskiego SHS „Sacrum et decorum” w Łańcucie w dniu 21 listopada 1992 r., red. I. Sapetowa, Rzeszów 1995, s. 25-46.

 

Komunikaty:

 

M. P. Kruk, M. Wołoszyn, The Lost (?) Pride of Polish Archaeologists. Finds of Orthodox Devotional Objects from Poland (10th – 13th Century), [w:] Proceedings of the 22nd International Congress of Byzantine Studies, II: Abstracts of Round Table Communications, Sofia, 22-27 August 2011, red. I. Iliev, E. Kostova, V. Angelov, Sofia 2011, s. 176-177.

On two encolpia from the collection of the National Museum in Kraków, [w:] Rome, Constantinople and Newly-Converted Europe: Archaeological and Historical Evidence [księga abstraktów na konferencję w dniach 21-25 września 2010 w Krakowie], red. M. Salomon, M. Hardt, M. P. Kruk, A. Musin, P. Špehar, A. Sulikowska-Gąska, M. Wołoszyn, Kraków-Rzeszów 2010, s. 66-67.

The Cult of Muscovite icons in the Roman-Catholic churches in the Old Polish Commonwealth, [w:] Proceedings of the 21st International Congress of Byzantine Studies, London 21–26 August 2006, III, Abstracts of Communications, red. F. K. Haarer, E. Jeffreys, London 2006, s. 291-292.

Les icônes Ruthéniennes de la Vierge Marie avec le Christ Emmanuel du XVe et XVIe siècle, [w:] XXe Congrès International des Études Byzantines. Collège de France-Sorbonne, 19-25 août 2001. Pré-Actes. III Communications Libres, red. V. Déroche i in., Paris, s. 393.

 

Wystawy:

 

2013

Czerwień – gród między Wschodem a Zachodem, Pałac Biskupa Erazma Ciołka – Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie, Sale wystawowe, ul. Kanonicza 17, koordynator Marek Mróz, scenariusz: Jolanta Bagińska,   Marcin Piotrowski, Marcin Wołoszyn, 5 kwiecień – 1 wrzesień 2013.

2011

Na wysokiej połoninie. Sztuka Huculszczyzny – Huculszczyzna w sztuce. W 40. rocznicę śmierci Stanisława Vincenza. Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie, Sala Wystaw Zmiennych, Al. 3. Maja 1, koordynator Izabela Wałek, 18 marzec – 29 maj 2011.

2007

Niebiański Splendor. Wystawa ikon greckich z kolekcji Emiliosa Velimezisa Arsenał Muzeum Książąt Czartoryskich - Oddział Muzeum Narodowego w Krakowie, ul. Pijarska 8, koordynator Olga Jaros, 12 październik 2007 – 13 styczeń 2008.

2006

Sacralia Ruthenica. Staroruskie enkolpiony w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie i Muzeum Narodowego w Warszawie Gmach Główny Muzeum Narodowego w Krakowie, Sala pod Kozami, Al. 3 Maja 1, koordynator Olga Jaros, 8 wrzesień – 31 październik 2006.

 

 

 

Ostatnio modyfikowane: 16.06.2016